Pored izuzetno zanimljivog Takmičarskog programa i raznovrsnih pratećih sadržaja, organizatori 24. Međunarodnog festivala pozorišta za decu, koji će se od 24. do 29. septembra održati u Subotici, posebno su ponosni na ovogodišnji 9. Međunarodni forum za istraživanje pozorišne umetnosti za decu i mlade.
Za ovaj naučni skup je i ove godine vladalo veoma veliko interesovanje, uprkos činjenici da organizator učesnicima, usled značajnog smanjenja budžeta, ne pokriva putne troškove. Pristiglo je 49 predloga radova iz 21 zemlje sveta: Grčke, Egipta, Izraela, Indije, Irana, Južnoafričke Republike, Mađarske, Makedonije, Meksika, Nepala, Nigerije, Norveške, Poljske, Rusije, Rumunije, Slovenije, Srbije, Ukrajine, Hrvatske, Čilea i Španije. Odabrano je 18 radova koje će u okviru Festivala predstaviti autori i koji će biti objavljeni u okviru dvojezičnog zbornika (na srpskom i engleskom) nakon Festivala.
Naziv konferencije koja će se održati u okviru ovogodišnjeg Foruma je „Rediteljska tumačenja književnog/dramskog teksta za decu i mlade: Problem granice tumačenja“. Ove godine će, pored prof. dr Siniše Jelušića iz Crne Gore, koji vodi Forum, na konferenciji učestvovati 17 stručnjaka iz celog sveta.
Forum, koji Festival organizuje u saradnji sa Pozorišnim muzejom Vojvodine, veoma je značajan segment Festivala i deo je višegodišnjeg projekta koji je pod vođstvom prof. dr Henrika Jurkovskog započet 2009. godine. Nakon smrti akademika Jurkovskog, Forum vodi prof. dr Siniša Jelušić iz Crne Gore.
U okviru Foruma biće održano i zanimljivo predavanje Konrada Frederiksa „Tajne mister Panča“. Tradicionalni se londonski Panč izvodi na ulici, od strane profesionalnih izvođača koji koriste drvene ručne lutke, za novac koji pomoćnik prikuplja u publici. Konrad Frederiks izvodi Panča već 39 godina, prvo kao zabavljač za decu, a kasnije kao profesionalni ulični lutkar u Londonu i drugim engleskim gradovima. Predstava je u suštini improvizacija i sastoji se od komičnih i tragičnih epizoda, stvari koje se Panču dešavaju na putovanju. Nije zasnovana na tekstu, već koristi univerzalni vizuelni jezik koji svi razumeju.
Svrha ovog predavanja jeste otkriti stvari koje su vekovima bile poznate samo nekolicini; tehnike i trikove koji su jedinstveni za ovu profesiju i drevnog su porekla; stvari koje se mogu naučiti samo u surovim uslovima na ulici dok traje borba da se sastavi kraj s krajem.
Od 2006. Festival se pojavljuje kao izdavač prvih prevoda knjiga od velikog značaja za lutkarstvo i pozorišnu umetnost za decu. Objavljeno je više od 20 knjiga, između ostalih tri knjige prof.dr Henrika Jurkovskog, danas najznačajnijeg imena u svetskoj nauci o lutkarstvu: „Metamorfoze pozorišta lutaka u XX veku“ (2006); „Teorija lutkarstva“ (2007); „Svet Edvarda Gordona Krega“ (2008); a u saradnji sa Pozorišnim muzejem Vojvodine iz Novog Sada objavljene su, između ostalih „Moja profesija“ (I i II deo) velikog ruskog lutkara Sergeja Obrascova (2009). Takođe, u zajedničkom izdanju Festivala i Pozorišnog muzeja Vojvodine objavljene su i foto-monografija Međunarodnog festivala pozorišta za decu – „Prvih 20 godina“ (2013) i monografija o prvom pozorištu lutaka u Srbiji – „Pozorište lutaka u Novom Sadu – osnivanje“ (2014).
Ove godine ponosno na Festivalu predstavljamo čak 4 knjige u našem izdanju: „Zbornik 7“ (zbornik radova sa prošlogodišnjeg Foruma), „Lutka u kulturi II” (Henrik Jurkovski), „Razumjeti lutku – Ogledi o traganju za arhetipom“ (Siniša Jelušić), „Jurkovskom u čast” (prevod na engleski, grupa autora). Pored njih, biće predstavljena i „Istorija dramaturgije pozorišta lutaka“ Borisa Goldovskog (izdanje Pozorišta lutaka „Pinokio“, u prevodu na srpski), koji je, uz Ljubicu Beljanski-Ristić, ovogodišnji dobitnik međunarodne Nagrade za životno delo ‘Mali princ’, za izuzetan doprinos razvoju kulture i scenske umetnosti za decu.
