Organska proizvodnja je sistem održive poljoprivrede sa velikim ekonomskim potencijalom i trendom rasta u celom svetu. Podaci kažu da ova tendencija važi i za Srbiju. U poslednjih deset godina, površina zemljišta uključenog u organsku proizvodnju u Srbiji porasla je više od osam puta, dok je od strane Ministarstva poljoprivrede šumarstva i vodoprivrede u ovom trenutku evidentirano preko 6000 proizvođača u ovoj oblasti. Pozitivan trend prati i sektor animalne proizvodnje, kao i sektor prerađivačke industrije organskih proizvoda. Takođe, sve veći broj organskih proizvođača iz Srbije izvozi svoje proizvode, dok je potrošačima u Srbiji dostupna raznovrsna ponuda domaćih organskih prerađevina.
Napretku organskog sektora u Srbiji značajno je doprinela Nacionalna asocijacija za razvoj organske proizvodnje – Serbia Organica, koja 24. septembra obeležava 10 godina postojanja, a čije osnivanje i rad je u okviru Nemačko-srpske razvojne saradnje, u ime Saveznog ministarstva za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ), podržala Nemačka organizacija za međunarodnu saradnju GIZ.
“Izazova u organskoj proizvodnji je uvek bilo mnogo. Između ostalog, neki od njih su bili: kreiranje i adekvatna primena propisa i stimulativnih mera podrške sektoru, izgradnja instucionalnih okvira, nedostatak znanja o metodama organske proizvodnje, nedovoljna povezanost primarnog i prerađivačkog sektora, nedovoljna javna svest i svest potrošača, to jest zadobijanje njihovog poverenja. Bilo je tu još mnogo “uskih grla” na čijem prevazilaženju je naša asocijacija, u saradnji sa svim zainteresovanim učesnicima i partnerima, konstantno radila u proteklih deset godina” kaže Ivana Simić, generalni sekretar Serbia Organica.
U okviru projekta “Razvoj privatnog sektora u Srbiji” (PSD) GIZ je u proteklih deset godina, u saradnji sa mnogobrojnim partnerima, organizovao i podržao niz aktivnosti sa ciljem jačanja organskog sektora u Srbiji.
Kroz podršku i u saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, izrađen je Program za razvoj organske proizvodnje koji je usvojen kao integralni deo Nacionalnog programa ruralnog razvoja od 2018-2020 godine.
U uskoj saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede i Direkcijom za nacionalne referentne laboratorije, uz podizanje kapaciteta Akreditacionog tela Srbije, razvijen je i sa EU regulativom usklađen efikasni kontrolni sistem u ovoj oblasti, priznat od strane Evropske komisije za obavljanje poslova sertifikacije organskih proizvoda. Ove godine, nakon intezivne razmene iskustva svih zainteresovanih aktera i sagledavanju najboljih praksi država EU, koncipiran je i model subvencionisanja organske proizvodnje u pretpristupnom periodu.
U cilju jačanja konkurentnosti organskih proizvođača na lokalnom tržištu i njihovog pristupa tržistu EU, GIZ konstantno pruža podršku edukaciji svih organizacija, institucija, javnosti i svih učesnika u lancu organske proizvodnje. Pored niza treninga i obuka u ovoj oblasti važnost edukacije prepoznata je i implementirana kroz uspostavljanje Departmana za organsku poljoprivredu na Poljoprivrednom fakultetu u Novom Sadu.
Poljoprivrednici koji se bave organskim uzgojem dobili su mogućnost da besplatno koriste softver AGROLIFE, koji je, uz podršku GIZ razvila firma GREENSOFT, a koji im omogućava da modernizuju poslovanje i smanje administrativni teret. Podržani su nastupi organskih proizvođača iz Srbije na svetski priznatim sajmovima u ovoj oblasti, poput BIOFAH-a, i organizovani B2B susreti na kojima je omogućeno predstavljanje potencijalnim kupcima. Pružena je podrška izdavanju publikacija, stručnih vodiča, godišnjih pregleda sektora, poput “Organic at a glance”, knjiga polja, priručnika za uzgajanje različitih biljnih kultura i raznih promotivnih materijala. Urađen je i promo film kojim se Srbija predstavlja kao destinacija organske proizvodnje.
“Prepoznali smo važnost organske poljoprivrede kao privrednog sektora sa sve većim potencijalom, koji može doprineti ekonomskom napretku Srbije, ali i njenoj promociji na međunarodnom nivou. U godini kada Nacionalna asocijacija za organsku proizvodnju – Serbia Organica obležava 10 godina rada, zadovoljstvo je što možemo da kažemo da su pomaci u ovoj oblasti očigledni,” izjavio je Tomislav Knežević, vođa PSD projekta.
