Povodom 17. novembra, svetskog Dana prevremeno rođene dece, koji će ove godine biti obeležen u skladu sa merama za sprečavanje širenja korona virusa, Udruženje roditelja prevremeno rođene dece Srbije “Mali Div” poziva roditelje da i u novonastalim okolnostima pandemije COVID -19, iskoriste zakonsko pravo na pasivnu imunizaciju, tj. sezonsku vakcinaciju, dece protiv infekcije izazvane respiratornim sincicijalnim virusom (RSV), koje su tokom kasne jeseni i zimskog perioda veoma prisutne na našem podneblju.
“Kod male dece do dve godine, a posebno kod prevremeno rođene dece, bolest izazvana RSV-om može izazvati teže komplikacije, koje nažalost mogu biti i opasne po život. Najteže posledice RSV infekcije sreću se kod beba do šest meseci, a kod prevremeno rođene dece postoji poseban rizik od komplikacija i smrtnog ishoda usled RSV infekcije. Zato želimo da informišemo sve roditelje da imaju mogućnost da tokom trajanja takozvane virusne sezone, zaštite svoju decu od RSV virusa,” kaže Vera Bikicki Ivezić, predsednica Udruženja roditelja prevremeno rođene dece Srbije “Mali Div” i dodaje da se roditelji tim povodom mogu obratiti pedijatrima i lekarima ili informisati u brošuri koja im je dostupna u velikom broju zdravstvenih ustanova širom Srbije i na sajtu malidiv.org.
Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije u 2017. godini 33 miliona ozbiljnih respiratornih infekcija u svetu bilo je uzrokovano RSV virusom. Zbog respiratornih infekcija izazvanih RSV-om te godine je hospitalizovano oko 3 milona dece mlađe od 5 godina, dok je čak 60 hiljada imalo smrtni ishod. Polovina pomenutih slučajeva zabeležena je kod dece mlađe od 6 meseci.
“Pravilnik o programu obavezne i preporučene imunizacije stanovništva protiv određenih zaraznih bolesti Republike Srbije, pored najčešćih indikacija za imunizaciju protiv RSV, a koje se tiču prevemeno rođene dece kao i dece sa urođenim srčanim manama sa hemodinamskim značajem, predviđa imunizaciju i druge dece koja su u riziku od komplikacija izazvanih RSV infekcijom. Prema konzilijarnoj odluci tri lekara subspecijaliste u tercijarnoj pedijatrijskoj ustanovi, to jest neonatologa, pulmologa i kardiologa, imunoprofilaksa se može primeniti u skladu sa principima dobre kliničke prakse i indikacijama zasnovanim na medicinskim dokazima. Tu pre svega mislimo na decu sa cističnom fibrozom, neuromišićnim bolestima, Daun sindromom, neurološkim bolestima koje su urođene, ali i posledica prevremenog rođenja,“ objašnjava dr sc. med. Nevena Jovičić, specijalista pedijatrije i pulmologije, UDK Tiršova. “Zato je važno prepoznati decu sa indikacijama, bilo uvidom u otpusne liste ili drugu medicinsku dokumentaciju, pozivati ih i uputiti u ustanove tercijarnog nivoa u kojima se sprovodi imunizacija palivizumabom”, zaključuje dr Jovičić.
RSV infekcija može biti ozbiljna, klinička slika se javlja u rasponu od lakih respiratornih tegoba do teške respiratorne infekcije sa potrebom za mehaničkom ventilacijom. Prevencija pasivnom imunoprofilaksom monoklonskim antitelom protiv RSV-a – palivizumab, smanjuje učestalost ozbiljnih infekcija i hospitalizacija, indikovanih samo u grupi visoko rizične dece, i sprovodi se po propisanom protokolu.
Infekcije izazvane RSV javljaju se svake godine, sezonski u obliku manjih ili većih epidemija. Virus se, slično drugim respiratornim virusima prenosi direktno kapljičnim putem ili indirektno kontaktom preko predmeta. Simptomi se kreću od blagih do teških. S obzirom da je uzročnik infekcije virus u lečenju se ne koriste antibiotici.
Pasivna imunizacija palivizumabom se sprovodi u sezoni RSV infekcija, najčešće u periodu od oktobra do februara, davanjem jedne mesečne doze, a najviše do pet doza, tokom trajanja sezone. Osim u slučajevima prevremeno rođene dece, uz određenu zakonski propisanu proceduru, može se primeniti i kod dece do dve godine koja nisu prevremeno rođena, ali su u određenom riziku zbog hroničnih oboljenja i oslabljenog imuniteta.
Svaka beba koja se rodi sa manje od 1.500 grama smatra se prevremeno rođenom. U svetu se pre vremena godišnje rodi više od 15 miliona dece, a u Srbiji oko 4.000, tj 11 beba svakoga dana. Dan prevremeno rođene dece obeležava se kako bi se skrenula pažnja javnosti na probleme sa kojima se, tom prilikom, suočavaju roditelji i bebe, ali i kako bi se svakim danom što više ulagalo u opremanje neonatoloških odeljenja, na kojima bebe rođene pre termina provode prve mesece života. U redovnim okolnostima Dan prevremeno rođene dece obeleževa se ljubičastom bojom kojom su obasjane javne ustanove i spomenici, kako bi se pružila podrška prevremeno rođenoj deci i njihovim roditeljima.
Udruženje „Mali Div“, uz pomoć prijatelja i partnera, sprovodi mnoge aktivnosti čiji su cilj što kvalitetniji život prevremeno rođenih beba, podrška, informisanje i pomoć roditeljima i podizanje svesti javnosti o izazovima prevremenog rođenja. U aktuelnim okolnostima Udruženje „Mali Div“ skreće pažnju i na izazove i problem s kojima se suočavaju roditelji prevremeno rođene dece, počevši od otežavajućih okolnosti da budu uz svoju preveremeno rođenu decu u prvim mesecima njihovog života, zbog mera za sprečavanje širenja korona virusa.
Udruženje „Mali Div“osnovano je 2010.godine, član je mreže Evropske fondacije za brigu o novorođenčadi (EFCNI) i jedino je nacionalno udruženje koje se bavi ovom problematikom na teritoriji Republike Srbije.
PHOTO: Dalibor Stanković
