Ovogodišnje, dvadeset deveto izdanje Festivala evropskog filma Palić, održaće se u tradicionalnom festivalskom terminu, od 16. do 22. jula na Paliću i u Subotici, u organizaciji Otvorenog univerziteta Subotica. Festival se ove godine održava na više lokacija, među kojima su jedinstvena Letnja pozornica na Paliću, kao i bioskopi Eurocinema, Abazija i Lifka.
Na konferenciji za novinare povodom održavanja festivala objavljeni su dobitnici ovogodišnjih nagrada “Aleksandar Lifka” za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji – pisac, scenarista i reditelj Dušan Kovačević u kategoriji domaćih stvaralaca i reditelj Mišel Azanavisijus u kategoriji inostranih stvaralaca. Ove godine je drugi put dodeljena i regionalna nagrada “Aleksandar Lifka”, a čiji je dobitnik glumac Igor Galo. Na konferenciji za medije predstavljen je i program dve takmičarske selekcije – Glavnog takmičarskog programa i takmičarskog programa Paralele i sudari.
Dušan Kovačević je srpski pisac, scenarista i reditelj rođen 1948. godine u Mrđenovcu pored Šapca. Diplomirao je dramaturgiju na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju. Napisao je i režirao preko 20 pozorišnih drama prevedenih na 27 jezika i odigranih širom sveta. Samo u beogradskim pozorištima odigrano je više od 3.000 njegovih predstava, koje je gledalo preko 1.9 miliona gledalaca. Dušan Kovačević napisao je i 11 scenarija za višestruko nagrađivane igrane filmove kao što su “Podzemlje – Underground” Emira Kusturice, “Poseban tretman” Gorana Paskaljevića, “Ko to tamo peva” Slobodana Šijana, “Balkanski špijun” (u sopstvenoj režiji), “Sabirni centar” Gorana Markovića, i druge. Film “Nije loše biti čovek”, za koji potpisuje i scenario i režiju, s velikim uspehom je prikazivan u bioskopima u Srbiji i inostranstvu tokom 2021. i 2022. godine. Od 1973. godine je član Udruženja književnika Srbije, a od 1998. godine direktor Zvezdara teatra u Beogradu. Redovni je član Srpske akademije nauka i umetnosti.
Mišel Azanavisijus je rođen i odrastao u Parizu. Njegovi baka i deda su bili poreklom iz Litvanije, ali su se preselili u Francusku 1920-ih. Azanavisijus je pohađao umetničku školu i nastavio da radi kao reditelj reklama i televizijskih projekata. Godine 1999. napisao je i režirao svoj prvi igrani film „Mes amis“ (1999), u kojem je igrao njegov brat Serž Azanavisijus. Njegov sledeći dugometražni igrani film, špijunska parodija, „OSS 117: Kairo, gnezdo špijuna“ (2006) imao je uspeha na francuskim blagajnama i garantovao je nastavak, „OSS 117: Izgubljeni u Riju“ (2009), koji je takođe bio hit. Azanavisijus je privukao pažnju međunarodne publike objavljivanjem gotovo nemog filma, „Umetnik“ (2011), u kojem su glumile njegova supruga Berenis Bežo i zvezda filmova “OSS 117” Žan Dižardin. Film je bio veliki hit i pobrao mnoge velike nominacije i nagrade, među kojima i Oscara, nagradu BAFTA i nagradu César za najbolju režiju.
Igor Galo je rođen 5. decembra 1948. godine u Ćupriji. Prvu ulogu je ostvario u filmu “Imam dvije mame i dva tate”, režisera Kreše Golika 1968. godine. Nakon toga je ostvario niz zapaženih uloga na filmskom platnu, a verovatno je najpoznatiji po ulozi Bambina u filmu “Most”, Hajrudina Šibe Krvavca, barem u Narodnoj Republici Kini. Glumio je u nekim od najpoznatijih jugoslovenskih filmova — “Valter brani Sarajevo”, Hajrudina Šibe Krvavca “Divljim anđelima” (1969) Fadila Hadžića, sa Nedom Arnerić, “Maškaradi” (1971) Boštjana Hladnika – javno zabranjenim filmom u SFRJ, “ Poslijepodnevu jednog fazana” (1972) Marijana Arhanića, i mnogim drugima. Dobio je nagradu “Marjan Rotar” Pula Film Festivala za doprinos hrvatskom filmu i nagradu “Fabijan Šovagović”, za životno delo, koju dodeljuje Društvo hrvatskih redatelja, 2018. godine.
Glavnu takmičarsku selekciju ovogodišnjeg Festivala evropskog filma Palić čini 12 evropskih ostvarenja. Na programu će se naći filmovi: “Rabije Kurnaz protiv Džorža V. Buša” reditelja Andreasa Dresena, “Strahinja Banović” Stefana Arsenijevića, “Ne” Ditriha Brugemana, “Nežno” Lasla Čuja i Ane Nemeš, “Rimini” Ulriha Zajdla, “Lepe devedesete” Lorenca Di Amika De Karvalja, “Muka mi je od sebe” Kristofera Borglija, “Devojački film” Ali Hapasalo, “Magnetna rezonanca” Kristijana Munđiua, “Blizu” Lukasa Donta, “Pušenje izaziva kašalj” Kventina Dupijea, i “Rez” Mišela Azanavisijusa.
Selektor glavnog takmičarskog programa je Nikolaj Nikitin, glavni predavač u SOFA (School of Film Advancement). Na Festivalu evropskog filma Palić bio je umetnički direktor od 2005. do 2017. godine, a takođe je i kustos Nedelje kritike na manifestaciji Tallinn Black Nights Film Festival. Poslednje dve i po decenije radi kao filmski kustos i kritičar na brojnim filmskim festivalima širom Evrope, Gete-Institutu i Francuskom institutu.
Žiri glavnog takmičarskog programa ove godine čine producenti Majkl Džejms Mekmahon i Katriel Šori, glumica Katarina Radivojević, producentkinja, selektorka i kustoskinja Lorna Ti, i selektor festivala u Kotbusu Džošua Džadi.
U takmičarskoj selekciji programa „Paralele i Sudari” biće prikazani filmovi “Tiha zemlja” Agnješke Voščinske, “Glupaci” Tomaša Vasilevskog, “Granice ljubavi” Tomaša Vinskog, “Vizija leptira” Maksima Nakonečnija, “Igrani film o životu” Dovil Šarutit, “Anadolski leopard” Emrea Kajisa, “Bioskop Sabaya” Orita Fouksa Rotema, “Vlažan pesak” Elene Naveriani, “Izbrisati Franka” Gabora Fabricijusa i “Ujak” Davida Kapaca i Andrije Mardešića.
Selektorka programa “Paralele i sudari” je Julija Sinkevič, filmski producent, selektor, konsultant, suosnivač i član Nadzornog odbora Ukrajinske filmske akademije, član Nadzornog odbora Ukrajinskog instituta, član Evropske filmske akademije. Poslednjih 10 godina Julia je radila kao generalni producent Međunarodnog filmskog festivala u Odesi.
Žiri programa “Paralele i Sudari” čine filmski kritičari Natalija Serebriakova iz Ukrajine, Volfgang Martin Hamdorf iz Nemačke, i Martin Milinković iz Hrvatske.
FIPRESCI žiri, žiri Međunarodne federacije filmskih kritičara, 29. Festivala evropskog filma Palić čine Mikele Sancisi, Sunčica Unevska i Ingrid Berbaum.
Tokom predfestivalskog programa i centralnog dela manifestacije publici će biti predstavljeno više od 130 filmova iz svih krajeva Evrope, u 15 različitih selekcija i programskih celina. Većina filmova imaće svoju srpsku i regionalnu premijeru upravo na Paliću. Pored bogatog filmskog programa, publika će moći da uživa u brojnim dinamičnim pratećim sadržajima – koncertima, izložbama, promocijama, radionicama i stručnim predavanjima.
Festival evropskog filma Palić podržali su Ministarstvo kulture Republike Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama, Grad Subotica, Evropska unija kroz program Kreativna evropa MEDIA, kao i mnogobrojni partneri i medijski partneri.
Sponzor – prijatelj Festivala evropskog filma Palić više od 20 godina je Gorki List, kao nezaobilazan deo naše umetničke scenografije, ali i partner koji podstiče angažovanje publike da istražuje doživljaje prezentovanih filmskih ostvarenja kroz Gorki List nagradu publike. Ove godine će tradicionalna saradnja biti proširena i na muzički deo festivalskog programa.
Foto: M.M./ATA Images
