Osamnaesto izdanje Beogradske internacionalne nedelje arhitekture – BINA 2023, u organizaciji Društva arhitekata Beograda i Kulturnog centra Beograda, svečano je zatvoreno u petak 16. juna u Likovnoj galeriji KCB-a.
Ovom prilikom Društvo arhitekata dodelilo je nagradu “Arhitektonski događaj godine” za 2022. godinu izložbi “Nikola Dobrović – Pod zastavama modernih pokreta” održanoj u Galeriji SANU od 24. maja do 2. oktobra prošle godine, u realizaciji autorskog tima koji su činili dr Marta Vukotić Lazar i mr Bojan Kovačević, dok je za dizajn postavke bila zadužena Marina Dokmanović.
U obrazloženju nagrade, koje su potpisali članovi žirija Goran Vojvodić, Milena Kordić i Slobodan Giša Bogunović, između ostalog stoji: “Sadržaj izložbe “Nikola Dobrović – pod zastavama modernih pokreta” predstavlja, do sada, najpotpuniji obim materijala koji prikazuje život i rad jednog od najznačajnijih stvaralaca u oblasti arhitekture ovog regiona pa stoga, dobija i istorijsku važnost; ona postaje svojevrsna, početna platforma za buduće istraživače Dobrovićevog dela i epohe u kojoj je stvarao kako samim materijalom prikazanim na izložbi tako i u pogledu veza s drugim istorijskim izvorima.
U obrazloženju koje je pročitao član žirija Goran Vojvodić, navodi se i sledeće: “U našoj, dominantno usmenoj kulturi koja se polako stapa s kulturom prečica, skraćenica i emotikona, ovakav poduhvat ima neprocenjivu vrednost. Izložba o kojoj je reč, svojim sadržajem, značajem, značenjem i odjekom u javnosti zavređuje titulu arhitektonskog događaja godine”.
Mr Bojan Kovačević, jedan od autora nagrađene izložbe, između ostalog je istakao: “Jedan mali arhitektonski događaj godine, unutar ovog ukupnog događanja, jeste izrada makete zgrade Generalštaba na čemu smo insistirali početka. To je urađeno tako da negde u Beogradu, a sada u Muzeju nauke i tehnike u stalnoj postavci, može da se vidi celina tog kompleksa kakav je bio pre destrukcije 1999. godine”.
Dr Marta Vukotić Lazar, članica autorskog tima, zahvalila se svima koji su posetili nagrađenu izložbu i dodala: “Kao istoriograf se nadam da će izložbe ovog monografskog tipa biti korisne, posebno mladim ljudima, i da će imati podstreka da razmišljaju o istorijski poznatim arhitektama kao uzorima. To je bila naša želja”.
Ova izložba predstavljala je središnji događaj obeležavanja 125 godina od rođenja arhitekte Nikole Dobrovića, pod pokroviteljstvom Srpske akademije nauka i umetnosti uz saradnju Arhitektonskog fakulteta u Beogradu, Filozofskog fakulteta u Beogradu i BINA – e, u organizaciji Odbora pod predsedništvom akademika Milana Lojanice.
Priznanje “Arhitektonski događaj godine” dodeljeno je izložbi “Osmi kilometar” održanoj u Muzeju Jugoslavije od 12. decembra 2021. do 27. marta 2022. godine, koju je kao autorski tim realizovala grupa arhitekta okupljenih oko platforme “Moderni u Beogradu”: Iva Bekić, Petar Cigić, Dalia Dukanac, Stefan Đorđević, Irena Gajić, Mirjana Ješić, Hristina Stojanović i Snežana Zlatković. Saradnici na izložbi bili su Katarina Đorđević, Stefan Đorđević i Dragan Stojmenović. Izložba „Osmi kilometar“ je premijerno prikazana u Paviljonu Republike Srbije na 17. Međunarodnoj izložbi arhitekture u Veneciji 2021. godine.
“Arhitektura se bavi pitanjima opšteg dobra pa je deo njenog delovanja i osvešćivanje pojedinaca na razmišljanje o pitanjima koja se tiču svih nas. Ovoga puta Moderni u Beogradu su svojom postavkom ponudili taj prostor i taj okvir za promišljanje kakve gradove želimo u budućnosti, za koga su i što je najvažnije kako do njih da dođemo iz ove pozicije u kojoj danas jesmo”, stoji u obrazloženju ovog priznanja, koje je na zatvaranju pročitala članica žirija Milena Kordić.
U ime nagrađenog tima, članovima žirija i Muzeju Jugoslavije zahvalila se Snežana Zlatković.
Nagrada Arhitektonski događaj godine predstavlja priznanje Društva arhitekata Beograda za izuzetan doprinos razvoju i afirmaciji vrednosti arhitektonske kulture grada Beograda. Nagrada se odnosi na ideje, aktivnosti i dela kojima se ostvaruje iskorak u oblasti arhitekture, iniciraju i osvajaju novi prostori kreativnosti i ukazuje na moguće pravce razvoja stvaralačke misli i arhitektonske kulture. Nagrada se dodeljuje pojedincima i institucijama.
Ivan Rašković, predsednik Društva arhitekata Beograda, dodelio je priznanja i volonterima koji su učestvovali u realizaciji programa 18. BINA-e.
Ovogodišnje, 18. izdanje Beogradske internacionalne nedelje arhitekture – BINA 2022 održana je od 11. maja do 16. juna. U fokusu manifestacije bila je izložba “Daljina koja spaja” posvećena radu arhitekte Bratislava Toškovića, koji je sa publikom podelio svoja dostignuća, za koja je od Udruženja arhitekata Srbije dobio Veliku nagradu arhitekture za životno delo za 2021. godinu.
Predstavljene su i izložbe “To Dwell/BEST – Južni Tirol/Beograd” – arhitektonski susrete troje arhitekata iz Beograda i troje iz Južnog Tirola; “Arhitektura u Španiji u 21. veku: procvat arhitekture kroz vizuru Rikarda Santonhe” u Institutu Servantes s fokusom na radove renomiranih španskih arhitekata iz 21. veka; izložba na otvorenom “Arhitektura. Skulptura. Sećanje – Umetnost spomenika Jugoslavije 1941-1945.” (Boštjan Bugarčić/Maja Ivanič/Špela Kuhar, Jelica Jovanović- Docomomo Srbija); izložbe aktuelnih konkursa za grad Beograd (2021/2022), “Piranesi 2022”, i “Ponesi svoj studio” u BINA kabini.
Saradnja BINE i internacionalne platforme LINA predstavljena je kroz program “Urbane mitologije” inspirisan Atinom, dokumentarni film “Public housing: Belgrade Mode” Rebeke Bratož Gornik, i predstavljanje kolektiva Space for Future.
Poseban segment programa činio je DOBAR URBANI ŽIVOT 3/GOOD URBAN LIFE 3 koji se ove godine odigrao u Kragujevcu u saradnji sa Filološko umetničkim fakultetom FILUM iz Kragujevca i Arhitektonskim fakultetom iz Beograda.
U okviru programa predavanja, održani su programi “Revitalizacija modernističkih naselja slučaj Cerak”, Seminar o poslovnom objektu Kampus NCR u bloku 42 na Novom Beogradu koji je projektovao Vladimir Lojanica, pod nazivom Arhitekti / projektanti / praktičari), predavanje biroa mladih arhitekata Space Love Studio, Bratislava Toškovića i predavanje Docomomo Srbija povodom izložbe “Arhitektura, skulptura, sećanje”.
Kao i svake godine značajan deo programa činile BINA šetnje: praćenje traga arhitekture Alekseja Brkića i Mihaila Mitrovića, obilazak Francuske ambasade, Spomenika zahvalnosti Francuskoj i Zavoda za zaštitu spomenika kulture, kao i tradicionalna šetnja Jevrejskim grobljem. Izletnike ljubitelje arhitekture ove godine, posle Novog sada, Zrenjanina, Pančeva, Kragujevca i Šapca, BINA je vodila u Valjevo i putevima spomenika NOB-a.
Foto: Aleksandar Gazibara
