Ove godine Bečki holding (Wien Holding) slavi svoj 50. rođendan. Do početka sedamdesetih godina, poslovanja Grada bila su pod nadzorom i kontrolom javne uprave. Godine 1973. gradonačelnik Leopold Grac prvi put je javno predstavio predlog da se učešća Grada Beča u privatnim preduzećima objedine u holding-društvo. Bečki holding osnovan je 1974. godine jednoglasnom odlukom Gradske skupštine 31. maja kao „WABVG – Bečko opšte i upravno društvo“, kako bi se sva preduzeća u čijem vlasništvu učestvuje Grad objedinila pod jedinstvenim rukovodstvom i efikasno vodila.
Pri osnivanju Bečkog holdinga, Grad Beč je u ukupno 31 preduzeću imao vlasnički udeo. U 24 preduzeća Grad je imao udeo 50 ili više odsto, što mu je omogućavalo da oblikuje te kompanije prema sopstvenim potrebama. Pri osnivanju Bečki holding je imao eksperimentalni karakter. Nije postojao ni u Austriji, niti u drugim zemljama sličan koncern sa tako heterogenom strukturom. Osim toga, Bečki holding je nastao spajanjem preduzeća koja su postojala već decenijama, čije su strukture i aktivnosti morale biti prilagođene novom konceru.
To što je Beč tokom pet decenija postao moderan, dinamičan, otvoren i socijalno orijentisan grad, dobrim delom je doprineo Bečki holding, koji je realizovao brojne projekte, koji su uticali na ekonomski rast i visok kvalitet života. Bez obzira da li je reč o kulturnoj ponudi u gradu, projektima u sferama nekretnina, logistike, privrede, zaštite klime, medija, u mnogim slučajevima bila su to preduzeća Bečkog holdinga koja su uticala na razvoj grada. Krajem osamdesetih godina započeta je rasprava o privatizaciji, što je 1989. godine dovelo do prve delimične privatizacije, gde je 49 odsto akcija Grada u Bečkom holdingu izdvojeno bankama i osiguravajućim društvima. Drugi korak ka privatizaciji usledio je 1993. godine kada se Grad povukao na udeo od 21 odsto. Godine 2002. došlo je do reorganizacije koncerna. Preduzeća i firme koje su nekada bila u vlasništvu Bečkog holdinga ponovo su integrisana. Od tada, Bečki holding nije samo proširio svoj portfolio, već je i aktivno ušao u projektni i razvojni sektor, delimično sa modelima javno-privatnog partnerstva, delimično iz sopstvenih resursa.
Bečki holding se danas smatra primerom New Public Management-a na evropskom nivou sa oko 75 preduzeća. Koncern predstavlja primer za održive projekte, kao i projekte orijentisane ka budućnosti koji podstiču ekonomski rast, stvaraju radna mesta i time povećavaju ukupni kvalitet života za ljude. Bez Bečkog holdinga i njegovih preduzeća ne bi bilo Bečke terme (Therme Wien), gradske dvorane (Wiener Stadthalle), katamarana (Twin City Liner), gradske luke kao logističkog centra i dr. Svake godine bi se gradilo oko 1.500 stanova manje a vodeći gradski projekti poput novih četvrti, ne bi bili mogući. U tom smislu Bečki holding je jedan od najznačajnijih instrumenata kojim Grad može konkretno da ostvaruje svoje ciljeve i primenjuje ih u praksi.
Foto: Reed Exibition-David Faber
