Martovski festival – 71. Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma, stalna manifestacija u oblasti kulture od značaja za grad Beograd, biće održan od 26. do 30. marta 2024. godine u Domu omladine Beograda, koji je organizator i izvršni producent događaja.
Martovski festival tradicionalno predstavlja bogat filmski program u nekoliko nacionalnih takmičarskih kategorija: dokumentarni film do 50 i preko 50 minuta, eksperimentalni film i video art, animirani film i kratki igrani film.
Selekciona komisija domaćeg takmičarskog programa radila je u sledećem sastavu: prof. dr Ivana Kronja (filmolog), Saša Radojević (filmski kritičar, reditelj i scenarista), prof. Milan Nikodijević (filmski producent, scenarista i reditelj) i mr Sead Šabotić (reditelj, scenarista, saradnik u nastavi na Fakultetu dramskih umjetnosti Cetinje, Crna Gora).
Predstavljamo jedanaest filmova iz selekcije 71. Martovskog festivala, koji se takmiče u kategoriji dokumentarnog filma preko 50 minuta.
Na svečanom otvaranju festivala, 26. marta biće održana svetska premijera filma „Sanjalice“ (2024 / 69′) u režiji Vladimira Petrovića, koji je uz Matiju Jovandića i potpisnik scenarija. U Beogradu šezdesetih godina XX veka nastao je jedan od prvih ženskih rokenrol bendova u svetu. U složenim okolnostima i vremenima kada je „električarska“ muzika bila smetnja „čuvarima javnog morala“, jer je širila duh pobune, tinejdžerke Doda, dve Ljilje i Nena osnivaju VIS SANJALICE i osvajaju muzičku scenu Jugoslavije, rame uz rame sa muškim bendovima.
Publika će imati priliku da na Martovskom festivalu ove godine vidi i ekskluzivnu, regionalnu premijeru filma „Nikola Pilić – Legenda“ (2024 / 62′), priču o čoveku koji stoji iza modernog tenisa i koji je bio akter velikih promena u istoriji tenisa tokom šest decenija. Scenario su napisali Željko Mirković, koji je i reditelj filma, i Vladimir Gašić, a u filmu se pored Nikole Pilića koji će biti specijalni gost 71. Martovskog festivala, pojavljuju i Mija Pilić, Novak Đoković, Goran Ivanišević, Majkl Štih. Ova filmska priča nije samo o dostignućima Nikija Pilića kao igrača (US Open 1970) već i o njegovom nasleđu kao trenera Borisu Bekeru, Majklu Štihu, Ivanu Ljubičiću, Goranu Ivaniševiću i mnogim drugima… i, naravno, njegovom najistaknutijem nasledniku, najboljem teniseru svih vremena, Novaku Đokoviću. Niki Pilić je jedini kapiten Dejvis kupa koji je osvojio pet Dejvis kupova sa tri različite reprezentacije, Nemačkom, Hrvatskom i Srbijom.
U takmičarskoj selekciji dokumentaraca u trajanju preko 50 minuta, na 71. Martovskom festivalu biće održane još dve svetske premijere:
Film „Čangalović: priča o operskom pevaču Miroslavu Čangaloviću“ (2024 / 78′) u režiji Nade Savić, koja je zajedno sa Grigorijem Jakšićem i napisala scenario, govori o zvezdi zlatnog doba jugoslovenske opere. Tokom svoje bogate i aktivne karijere, Miroslav Čangalović, gostovao je u oko 140 inostranih gradova sveta, ostvario više od 90 uloga u 68 opera i za 30 godina aktivnog rada odigrao je 754 predstave. Njegovi Boris Godunov, Don Kihot, Knez Igor i Mefisto, ostaće zapamćeni do današnjih dana, kako na našim prostorima tako i širom sveta.
Film „Planeta Šljivova“ (2023 / 82′ 14“) po scenariju i u režiji Vladimira Perovića govori o ljudima iz sela Šljivova, koji kao da žive na nekoj drugoj planeti. U istinskoj bajci, u raju koji i sami stvaraju. Čistota, poštenje, vrednoća, složnost, pobožnost, tradicije, verovanja, neumorni rad. Ipak, čini se da ni oni ne mogu da budu spokojni…
Film Slobodana Simojlovića, „Sav taj pank“ (2023 / 91′ 8“) snimljen u produkciji Radio-televizije Srbije, imaće svoju festivalsku premijeru na ovogodišnjem Martovskom. Govori o periodu s kraja sedamdesetih godina XX veka, kada se na ulicama velikih gradova Jugoslavije pojavljuju prve grupe pankera. To je prouzrokovalo reakciju policije i partijskih struktura. Na koji način je režim pokušao da se bori protiv panka? Da li je pank zaista ozbiljno uzdrmao sistem?
Reditelj Luka Popadić, u autobiografskom dokumentarcu „Moja švajcarska vojska“ (2024 / 78′), koji će beogradsku premijeru imati na Martovskom festivalu, na duhovit i iskren način, prikazuje trojicu švajcarskih oficira poreklom iz Srbije, Šri Lanke i Tunisa, preispitujući predrasude o domovini, integraciji i različitosti.
Za najbolji dugometražni dokumentarac na 71. Martovskom festivalu takmičiće se i ostvarenja koja su već prikazivana u proteklih godinu dana.
Film „Flašaroši“ (2023 / 84′) Nemanje Vojinovića je dokumentarna vestern drama o fascinantnom svetu sakupljača plastičnih flaša u Vinči i donkihotovskoj borbi Janike, bivšeg boksera, da održi svoju grupu flašaroša na jednoj od najvećih nesanitarnih deponija na svetu.
Ostvarenje „Flotacija“ (2023 / 77′ 31“), za koji režiju potpisuju Eluned Zoë Aiano i Alesandra Tatić približiće nam Istočnu Srbiju i jedan grad sa dvojnim identitetom, podeljenim između okultizma i industrije. Porodica čija je sudbina vezana za oba identiteta daje sve od sebe da obezbedi opstanak lokalne kulture. Desa, udovica sindikalnog vođe, pokušava da zaštiti svoju zaostavštinu tako što će se boriti za prava rudarskih porodica. Njen brat Dragan poslednja je generacija lovaca na zmajeve među Markovićima, ali teško je nastaviti tradiciju u situaciji kada je i zmajeva sve manje.
Aleksandar Reljić, scenarista i reditelj filma „Mamula All Inclusive“ (2023 / 58′) predstavlja priču o Ivu Markoviću (89) koji je imao devet godina kada je bio zatočen u zloglasnom logoru Mamula, vođen od strane italijanskih fašista u Drugom svetskom ratu. Bio je svedok kako novac može da transformiše jedno mesto mučenja, gladi i patnje u mesto dekadencije za bogatu klijentelu, prema odluci crnogorskih vlasti koje su potpisale koncesioni ugovor na 49 godina, sa egipatskim tajkunom Samijem Savirisom da na tom mestu napravi hotelski rizort.
Srđa Vučo i Luka Papić, scenaristi i reditelji filma „Prizvan i pozvan“ (2022 / 63′) snimili su političku ready-made komediju sa tragičnim posledicama koja, promatrajući jedan od najčudnijih perioda u srpskoj političkoj istoriji, govori o četiri bivša predsednička kandidata, danas neprilagođena antiheroja, koji se prisećaju svog učešća na prvim višestranačkim izborima 1990. godine. I ponovo proživljavaju taj, za sve njih, sudbonosan događaj.
Centralni narativ filma „(Re)evolucija 2.0 / U potrazi za Kiborgom“ (2022 / 63′) zasnovan je na nekoliko multimedijalnih tehno-performansa umetnika Dragana Ilića, njihovoj dramaturgiji, unutrašnjoj dinamici i kognitivnoj i emotivnoj ekspresiji četvoro protagonista, koji u međusobnoj interakciji istražuju i formiraju snažnu egzistencijalnu metaforu o stanju savremenog čoveka pred izazovima nauke i novih tehnologija. Reditelji filma su Darko Štetin i Dragan Ilić, a scenario potpisuju Štetin i Dragan Jovanović.
