Pred čitaocima je roman „Pepeo, pena, šapat“ Milisava Savića, u kome autor istražuje fenomen individualnog i kolektivnog zla i otkriva sveprisutne neslobode, kroz uzbudljivu povest o sudbini Miloša Crnjanskog, njegovim strahovima i pobedama, koje se plaćaju visokom cenom.
Poigravanje formom, književnim i istorijskim činjenicama, pripovedačevim stanovištem, poetičkim iskazima i samom strukturom rukopisa – karakteristike su Savićevog postupka i u ovoj priči.
Kao što Vergilije vodi Dantea kroz Pakao i Čistilište, tako Crnjanski vodi ovog pisca kroz lavirint uspomena, i svojih i piščevih, kroz geografski i književni zavičaj i evropske gradove gde su oba pisca službovala, otkrivajući mu životni sadržaj jednog svog stiha koji je dao naslov ovom romanu.
„U romanu se putuje sa Crnjanskim od Rima do Londona i svih drugih stvarnih i mitskih mesta iz piščeve biografsko-književne mape. U osnovi tog putovanja je mit o lepom Adonisu, koji, po Zevsovoj presudi, jednu trećinu godine provodi sa boginjom lepote Afrodite, drugu sa kraljicom tame Persefonom, a treću slobodno. Crnjanskova sudbina je Adonisova, i za njega su se otimale obe boginje, ali njemu je bila najdraža sloboda, zbog koje je i nastradao kao mitski junak. Sa prologom i epilogom, sa tri poglavlja sa po 33 priče, roman ima bezmalo strukturu ’Božanstvene komedije’. Ulogu Vergilija i Beatriče preuzima Crnjanski, koji naratora vodi kroz mračnu ali i čarobnu šumu, surovo kažnjavajući grešnike i bogato nagrađujući pravednike, ove iz našeg vremena. Roman je i pohvala jednoj od najlepših ljubavi u srpskoj književnosti, ljubavi Miloša i Vide“, saznali smo od autora knjige.
Iz 99 prividno samostalnih fragmenata što raspredaju brojne niti romana, izranjaju ne samo živopisni likovi njegovog detinjstva i mladosti, koje će nazivati svojim vernim argonautima, nego i figure njegovih kasnijih saputnika, među njima i moćnika koji nam tradicionalno tesno kroje sudbinu.
Milisav Savić (1945), književnik, završio je studije jugoslovenske i svetske književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu. Bio je urednik Studenta, Mladosti, Književne reči, Književnih novina i glavni urednik i direktor u Prosveti, kao i predsednik Srpske književne zadruge. Obavljao je dužnost ministra-savetnika u Ambasadi Srbije u Rimu. Bio je i predavač srpskohrvatskog jezika i jugoslovenske književnosti na Londonskom univerzitetu, Njujorškom državnom univerzitetu u Olbaniju, univerzitetima u Firenci i Lođu, a doskora i u Novom Pazaru. Romani su mu prevedeni na više evropskih jezika. Za životno delo dobio je nagrade: „Stefan Prvovenčani“, „Ramonda Serbika“, „Milovan Vidaković“, „Vitez srpske književnosti“, „Zlatni prsten despota Stefana Lazarevića“ i „Zlatni krst kneza Lazara“. Za celokupno pripovedačko delo dobio je nagradu „Veljkova golubica“. Živi u Beogradu.
Knjigu „Pepeo, pena, šapat“ možete pronaći od utorka 29. septembra u svim knjižarama Delfi, Laguninim klubovima čitalaca, onlajn knjižari www.delfi.rs i na sajtu www.laguna.rs.
