U petak 22. marta u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine, otvorena je grupna intermedijska izložba „New Era: umetnički diskursi o društvenim i klimatskim promenama“. Na izložbi su predstavljeni radovi 12 umetnika/ca i umetničkih grupa iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Slovenije koje se u svojim stvaralačkim praksama dosledno i dugoročno posvećuju odnosu između čoveka i prirode, dajući umetnički komentar i odgovor na jednu od najaktuelnijih tema savremenog društva – ekologije, klimatskih i društvenih promena i očuvanja životne sredine.
„New Еra: umetnički diskursi o društvenim i klimatskim promenama“ je deo projekta „Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan“ (CC4WBs) finansiran od strane Evropske unije, a koji ima za cilj unapređenje dijaloga na Zapadnom Balkanu kroz jačanje kulturnog i kreativnog sektora i razvijanje njegovog potencijala za društveno-ekonomski uticaj u ovom regionu.
Branislava Sekulić, direktorka Muzeja savremene umetnosti Vojvodine, obratila se prisutnima na otvaranju izložbe: “Kao jedan od najvećih izazova sa kojima se svet suočava, tema klimatske krize zahteva konstatnu prisutnost u društvu, kao i svesnost svakog pojednica. Uzroci krize su brojni, a posledice kojima svedočimo vidljive su svakodnevno, postaju sve drastičnije i izazivaju zabrinutost. Važnost ove teme ujedinila je tri institucije iz Srbije, Slovenije i Republike Srpske i iznedrila projekat koji predstavljanjem neposrednih posledica klimatskih promena sadrži pre svega poziv za veću spremnost na akciju svih nas”.
Kler Sirs, direktorka British Council-a za Zapadni Balkan, u svom govoru na otvaranju je istakla: “Kroz regionalni projekat „Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan“ (CC4WBs), koji finansira Evropska unija, želimo da unapredimo dijalog na Zapadnom Balkanu kroz jačanje kulturnog i kreativnog sektora i razvijanje njegovog potencijala za društveno-ekonomski uticaj u ovom regionu. Projekti kao što je izložba „New Еra: umetnički diskursi o društvenim i klimatskim promenama“ na najbolji način omogućuju ostvarenje ciljeva koji su postavljeni na regionalnom nivou, a sam koncept izložbe sa 12 umetnika/ca i umetničkih grupa iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Slovenije čini jedinstvenu sinergiju u promišljanju vremena u kojem živimo kroz prizmu uticaja na društvo i pojedinca. Ovo je prvi u nizu događaja u Srbiji i ispred British Council-a, i čitavog konzorcijuma koji još čine UNESCO i AICS, pozdravljam sve korake koje organizatori izložbe čine ka stvaranju jedinstvene platforme za kulturni i umetnički dijalog.“
Sanja Kojić Mladenov, kustoskinja izložbe, u svom uvodnom obraćanju je navela: „Izložba kroz različite uglove posmatranja ukazuje na važnost klimatskih i društvenih promena. Probleme zagađenja životne sredine, iskorišćavanja prirodnih resursa i pozicije ugroženih vrsta, umetnici i umetnice povezuju sa aktuelnim društvenopolitičkim kontekstom, koji prate tranzicija, siromaštvo, uticaji neoliberalnog kapitalizma, poluperiferne i neokolonijalne pozicije, kao i novog ekstraktivizma. Pitanje društvene odgovornosti prema životnoj sredini čini osnovu izloženih umetničkih dela, koja će uz prateće programe, produkciju podkast emisija i učešće naučnika učiniti vidljivijim aktuelne probleme, te ukazati na neke od mogućnosti zajedničkog delovanja i oporavka.“
Direktorka MSURS, Sarita Vujković, povodom otvaranja izložbe rekla je: „Predstavljeni umjetnici stvaraju prostor za zajedničko promišljanje različitih fenomena savremenog svijeta. Teme kojima se umjetnici/ce bave su aktuelne i prvenstveno se odnose na uništavanje životne sredine, podizanje svjesti o klimatskim i društvenim promjenama, probleme koje donose savremene tehnologije, kao i na njihov uticaj na društvo i pojedinca. Organizovanjem velike grupne izložbe umjetnika iz regiona otvara se mogućnost za stvaranje jedinstvene platforme za kulturni i umjetnički dijalog koji će sigurno uticati na novi način sagledavanja stvarnosti.”
Goran Milovanović, direktor Galerije Božidar Jakac, o ovom projektu je rekao: “U turbulentnom vremenu stalnih promena, žurbe, u vremenu za i protiv odluka, veoma je važno stvoriti uslove za dublje razmišljanje, diskusije i promišljanje. To vidim kao cilj zajedničkog projekta, da razmislimo kako da preokrenemo pravac našeg zajedničkog puta, koji je trenutno na putu ka skorom kraju. Naša ustanova, Galerija Božidar Jakac – muzej moderne i savremene umetnosti, specifična je po tome što se nalazi u prirodnom, ruralnom prostoru, zaštićenom u većoj meri kao Natura 2000, a istovremeno se nalazimo na samoj granici sa Hrvatskom, pa je naša percepcija prostora specifična. Čini nam se prirodnim da uspostavimo dijalog sa srodnim institucijama u regionu, a često ga otvaramo i ekološkim temama. Zato nas je odmah privukla inicijativa naših kolega za zajednički projekat”.
Kustosi izložbe su Mladen Banjac (MSURS), Miha Colner (GBJ) i Sanja Kojić Mladenov (MSUV), a umetnici/ce čiji radovi su izloženi su Igor Bošnjak, Isidora Branković, diSTRUKTURA, Jovan Došenović, Dejan Marković, Marija Marković, DNLM, Bojan Mrđenović, PLATEAURESIDUE, Helena Tahir, Nikola Tomić, i Adrienn Újhazi. Izložba je rezultat projekta koji realizuju Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske iz Banjaluke, Muzej savremene umetnosti Vojvodine iz Novog Sada i Galerija Božidar Jakac – Muzej moderne i savremene umetnosti iz Kostanjevice na Krki. Izložba „New Era“ koncipirana je na način da bude predstavljena u Novom Sadu, Banjaluci i Kostanjevici na Krki čime se nastavlja višegodišnja uspešna saradnja između ovih institucija koje grade dinamičnu savremenu umetničku scenu u regionu.
Posetioci na izložbi „New Era: umetnički diskursi o društvenim i klimatskim promenama” mogu da pogledaju radove u različitim medijima od slikarstva preko video radova, instalacija do novomedijskih umetnosti i bio i ekoloških praksi kao posebnog izraza u savremenoj umetnosti. Organizovanjem velike grupne izložbe umetnika iz regiona otvara se mogućnost za stvaranje jedinstvene platforme za kulturni i umetnički dijalog i samim tim pozicionira lokalna umetnička scena u evropski kontekst.
Izložbe prati i serija programa sa panel diskusijama i produkcija podkast emisija koje će se fokusirati na ciljeve projekta.
Izložba je otvorena za posetioce do 12. maja 2024. godine.
Foto: Marko Ercegović